نامۀ مورّخ ۱۹ اکتبر ۱۹۹۳

ترجمه‌ای از قسمتی از نامۀ مورّخ ۱۹ اکتبر ۱۹۹۳
نکاتی مربوط به مطالعۀ دیانت بهائی

بیت العدل اعظم پیشنهاد می‌فرمایند که بهترین راه برای بررسی مسائل مذکور در نامۀ شما ممکن است توجّه به بیاناتی در آثار امری در بارۀ ارتباط بین ظهور حضرت بهاءالله و دانش حاصله از کوشش‌های دانش‌پژوهانه باشد.

مظلوم در جميع ايّام من غير ستر و حجاب امام وجوه اهل عالم نطق فرمود آنچه را كه مفتاح است از برای ابواب علوم و فنون و دانش و آسايش و ثروت و غنا...

واضح است که آثار بهائی مجهودات بشری در کلّیّۀ زمینه‌ها و مطالعات علمی در همۀ رشته‌ها را روشن می‌سازد. کسانی که به موهبت شناسایی مقام حضرت بهاءالله فائز شده‌اند نعمت دست‌رسی به ظهوری را دارند که بر همۀ جوانب فکری و پژوهشی پرتو می‌افکند، و موظّفند درکی را که در اثر غور در آثار مقدّسه کسب کرده‌اند برای پیش بردن منافع امر الله به کار برند.

احبّایی که ظرفیّت و موقعیّت این کار را دارند کراراً به پی‌گیری از تحصیلات دانشگاهی‌شان تشویق شده‌اند، زیرا به این وسیله نه تنها برای انجام خدمتی که مورد نیاز مبرم امر الهی است آماده می‌شوند بلکه امکاناتی برایشان مهیّا می‌شود که می‌توانند بینش وسیع‌تری در معانی و مقتضیات تعالیم بهائی کسب کنند. آنان هم‌چنین در می‌یابند که بصیرت‌هایی که از درک عمیق‌تر ظهور حضرت بهاءالله کسب کرده‌اند مواضیع پژوهش‌های دانشگاهی‌شان را نیز برایشان روشن می‌سازد.

مرور تعدادی از بیانات حضرت ولیّ‌امرالله در این مورد سودمند می‌باشد. در نامه‌ای به زبان انگلیسی که از طرف هیکل مبارک به یکی از احبّا که تحصیلات عالیۀ دانشگاهی را در موضوعی مربوط به تعالیم امری به پایان رسانده بود فرموده‌اند:

امید چنان است که دانشجویان بهائی از مثل ممتازی که شما برایشان فراهم آورده‌اید پیروی کنند و از آن پس به تحقیق و تحلیل تعالیم امر مبارک و ربط دادن آنها با جنبه‌های مدرن فلسفه و علوم تمایل پیدا کنند. روی‌کرد هر جوان با‌هوش و اندیش‌مند بهائی نسبت به امر مبارک باید همیشه چنین باشد، زیرا این جوهر اصل تحرّی حقیقت است.

وقتی که خبر تسجیل یک دانش‌مند رشتۀ علوم به اطّلاع هیکل مبارک رسید، پاسخ ایشان در نامه‌ای که ازطرف ایشان به انگلیسی نوشته شد این بود:

ما به عنصر مستحکم و معقول فکری که یک ذهن تعلیم‌دیدۀ علمی می‌تواند ارائه دهد احتیاج مبرم داریم. هنگامی که این چنین توانایی‌های روشن‌فکرانه با ایمان عمیق مرتبط شوند امکانات عظیمی در امر تبلیغ ایجاد خواهد شد.

منشی هیکل مبارک در موقعیّت دیگری چنین نوشته است:

حضرت شوقی افندی هم به احبّایی که از هیکل مبارک کسب راهنمایی کرده‌اند و هم به طور کلّی طیّ سال‌ها توصیه فرموده‌اند که احبّا در رشته‌های تاریخ، اقتصاد، جامعه‌شناسی و غیره تحصیل کنند تا بتوانند با جنبش‌ها و افکار مترقّی که امروزه ابراز می‌شود هم‌گام باشند و بتوانند آنها را با تعالیم بهائی ارتباط دهند. آنچه که هیکل مبارک از احبّا می‌خواهند این است که بیشتر تحصیل کنند، نه اینکه کمتر تحصیل کنند. هر قدر که معلومات عمومی‌شان در علوم و سایر رشته‌ها، بیشتر باشد بهتر است. به همین نسبت ایشان مرتّباً توصیه می‌فرمایند که واقعاً تعالیم الهی را عمیقانه‌تر مطالعه نمایند.

احبّا موظّفند که در حین کوشش‌های هم‌زمان خود برای ادامۀ تحصیلات و مطالعۀ عمیق تعالیم بهائی دقیقاً در نظر داشته باشند که ظهور حضرت بهاءالله معیار حقیقتی است که همۀ نظرات و نتیجه‌گیری‌های دیگر باید با آن سنجیده شود. به آنها توصیه می‌شود که در مورد موفّقیّت‌های‌شان خاضع باشند و همیشه این فرمودۀ جمال مبارک را مدّ نظر داشته باشند:

پس بايد صدر را از جميع آنچه شنيده شده پاك نمود و قلب را از همۀ تعلّقات مقدّس فرمود تا محلّ ادراك الهامات غيبی شود و خزينۀ اسرار علوم ربّانی گردد.

در این مرحلۀ ابتدایی توسعۀ امر الله، ارائۀ یک توصیف محدود‌کننده برای واژۀ “دانش‌پژوهی بهائی” سودمند نخواهد بود. در نامه‌ای که اخیراً از طرف بیت العدل اعظم به زبان انگیسی خطاب به یک مؤسّسۀ مطالعات بهائی نوشته شده و ترجمه‌ای از آن به شرح زیر است چنین بیان شده است:

بیت العدل اعظم به شما توصیه می‌نمایند که سعی نکنید شکلی را که دانش‌پژوهی بهائی باید به خود بگیرد، یا روی‌کردی را که دانش‌پژوهان باید داشته باشند بیش از حد به طور محدود توصیف کنید. بلکه باید بکوشید که در مؤسّسۀ خود احترام نسبت به دامنۀ وسیعی از روی‌کردها و مجاهدات را گسترش دهید. بدون شک بهائیانی خواهند بود که مایلند به تنهایی کار کنند در حالی که بعضی دیگر مایل به مشورت و هم‌کاری با افرادی هستند که علایق مشابهی دارند. هدف شما باید این باشد که محیطی از احترام متقابل و بردباری ترویج دهید که هم دانش‌پژوهانی را که علاقۀ اصلی‌شان به مسائل مربوط به الهیّات است، و هم آن دانش‌پژوهانی را که علاقۀ آنها به مرتبط ساختن بصیرت‌های حاصله از تعالیم بهائی با افکار، هنرها، و علوم معاصر می‌باشد، را در ‌بر‌ گیرد.

تنوّع مشابهی باید مشخّصۀ مجهوداتی باشد که دانش‌پژوهان بهائی دنبال می‌کنند، یعنی هم علاقه‌ها و مهارت‌های شخصی و هم احتیاجات امر مبارک را شامل شود. مسیر اتّفاقات جهانی، پیشرفت گرایش‌های فکری و توسعۀ کار تبلیغ همگی زمینه‌های جالب و مفیدی را مشخص می‌سازند که دانش‌پژوهان بهائی می‌توانند توجّه‌شان را به آنها معطوف دارند. به همین ترتیب گسترش فعّالیّت‌های جامعۀ جهانی بهائی در ارتباطش با نمایندگی‌های سازمان ملل متّحد و سایر مؤسّسات بین‌المللی فرصت‌های بسیار قابل توجّهی به وجود می‌آورند که دانش‌پژوهان می‌توانند از آن طریق کمک‌های مستقیم و بی‌نهایت ارزنده‌ای جهت افزایش اعتبار امر الله و اشاعۀ آن در بین طبقات متنفّذ و پذیرای جامعه ارائه دهند. هم‌چنان که جامعۀ بهائی بدون وقفه از پس پردۀ مجهولیّت به در می‌آید، هم از داخل و هم از خارج مورد حملات دشمنانی قرار خواهد گرفت که هدف‌شان بد‌نام کردن و غلط نشان دادن تعالیم آن می‌باشد، به امید اینکه طرف‌‌داران آن را مأیوس و ایمان پیروانش را متزلزل سازند. دانش‌پژوهان بهائی می‌توانند از طریق کمک‌های‌شان به اقدامات پیش‌گیرانه و در جواب دادن به اتّهامات افتراآمیزی که علیه امر منتشر می‌شود در دفاع از امر الله نقشی حیاتی بازی کنند.

با این ترتیب دامنۀ دانش‌پژوهی بهائی باید نه تنها برای کسانی که به الهیّات و ریشه‌های تاریخی امر علاقه‌مندند بلکه برای آنان که مایلند تعالیم بهائی را با مواضیع رشتۀ دانشگاهی یا حرفه‌ای خود مربوط سازند و هم‌چنین احبّایی که ممکن است مدارک رسمی دانشگاهی نداشته باشند امّا از طریق مطالعۀ هوشمندانۀ تعالیم امری بصیرت‌هایی کسب کرده‌اند که برای دیگران جالب می‌باشد، عرصه‌ای فراهم سازد.

چون این سؤال را مطرح کرده‌اید که آیا فیزیک می‌تواند جز از طریق غیر مستقیم ارتباطی با مواضیع امری داشته باشد یا نه، خوب است به اظهار نظر یک متفکّر علمی مشهور و غیر بهائی که در مورد ارتباط بین تعالیم بهائی و پیشرفت‌های اخیر در علوم فیزیکی ابراز شده توجّه نمایید:

در این دوران، ما تنها در صورتی می‌توانیم دوام بیاوریم و تمدّن‌مان فقط در صورتی می‌تواند شکوفا شود که حکمت متداول‌مان را از نو جهت دهیم و بصیرت های جدیدی را که دیانت بهائی اعلام کرده و اکنون به وسیلۀ جدیدترین اکتشافات علم تجربی نیز تأیید شده‌اند به دست بیاوریم.

دیانت بهائی اعلام می‌کند که مهمّ‌‌ترین شرط برای استقرار صلح وحدت و یگانگی است — وحدت خانواده، وحدت ملل و وحدت جریانات عظیم فکری و پژوهشی که ما آنها را علم و دین می‌نامیم. بلوغ فکری، به نوبۀ خود، یکی از مستلزمات چنین وحدتی است. این یک رویّۀ تفکّر تکاملی است و صحّت آن از طریق تئوری‌های علمی جدیدی از قبیل ترمودینامیک غیر متعادل، تئوری مربوط به دستگاه‌های تحرّکی، سیبرنتیکی و سایر علوم پیچیدۀ مربوطه نشان داده می‌شود. این نظرات بر تجسّسات تجربی در زمینۀ فضاشناسی فیزیکی، تئوری تکاملی اوّلیّه در پالیوبیولوژی و روندهای جدید در تاریخ‌نگاری متّکی می‌باشند.

بیت العدل اعظم مایلند استفاده از واژه‌های “دانش‌پژوهی بهائی” و “دانش‌پژوهان بهائی” با معنایی اختصاصی که عملاً مرزی بین کسانی که می‌توانند به این محدوده وارد شوند و کسانی که اجازۀ ورود ندارند ایجاد می‌کند، اجتناب ورزند. واضح است که این واژه‌ها نسبی هستند، و چیزی که در مقابل اقدامات کسانی که شخص با آنها در تماس است ممکن است یک کوشش دانش‌پژوهانۀ پرارزش بهائی به حساب بیاید، وقتی که با دست‌آوردهای فضلای برجستۀ امر مقایسه شود ممکن است بسی ناچیز‌تر و بی‌اهمیّت‌تر جلوه کند. بیت العدل اعظم خواهان ایجاد یک جامعۀ بهائی هستند که در آن افراد یک دیگر را تشویق می‌کنند، جایی که به موفّقیّت ارج نهاده می‌شود و یک وقوف عمومی بر اینکه هر کس در حدّ خود می‌کوشد تا درک عمیق‌تری از ظهور حضرت بهاءالله بدست آورد و به پیشبرد آن کمک کند، بر آن حکم‌فرما است.

با تقدیـم تحیّات
دارالانشاء بیت العدل اعظم