فرد و جامعه، منتخباتی از ترجمه‌ای از سند «مؤسّسۀ مشاورین» صادره از بیت العدل اعظم

ژانویه ۲۰۰۱

اختیار ادارۀ امور امریّه در سطح محلّی، ملّی، بین‌المللی به ارادۀ الهی به عهدۀ تشکیلات انتخابی گذاشته شده است. ولی، قدرت عمل عمدتاً در دست کلّیّهء اعضای جامعه است. این قدرت از طریق ابتکار فردی و هم‌چنین از طریق ارادۀ جمعی به منصّۀ ظهور می‌رسد. برای اینکه امر مبارک بتواند هدفِ ظهور حضرت بهاءالله برای عالم بشری را تحقّق بخشد، هر یک از مؤسّسات امری باید علاوه بر تضمین ادارهء حکیمانۀ امور جامعه، توجّه خود را معطوف به ظهور و بروز این قدرت از هر دو طریق نمایند. مؤسّسۀ مشاورین به طور اخصّ عهده‌دار این مسئولیّت خطیر بوده و قابلّیّت اجرای آن را دارد.

یکی از خصوصیّات برجستۀ حیات بهائی روح خدمت به حقّ جلّ جلاله است. برای مجاهدت در میدان خدمت فرد از عشق خود به جمال مبارک، از سطوت میثاق، از نیروی دعا و مناجات، از الهامات و آموزشِ منبعث از مطالعۀ مداوم آثار الهی و از قوّه‌های تقلیب‌کنندۀ حاصله از سعی و کوشش شخصی برای داشتن حیات بهائی که بر روح او اثر می‌گذارد، بهره می‌برد. بنا بر این، تمام این نکات جوانب یک رابطۀ مستمرّ بین اعضای هیئت معاونت و اعضای جامعۀ بهائی را فراهم می‌آورد.

نقش فرد در انجام امور امری اهمّیّت خاصّی دارد. فرد است که پویایی ایمان را که موفّقیّت امر تبلیغ و توسعۀ جامعه به آن بستگی دارد، به عرصۀ شهود می‌رساند. اوامر حضرت بهاءالله به فرد فرد احبّا برای تبلیغ امر الله مسئولیّتی اجتناب‌ناپذیر و غیر قابل انتقال به مؤسّسات امری است و هیچ مؤسّسهء امری نمی‌تواند انجام آن را از طرف فرد تقبل نماید. این وظیفۀ فرد است که از فرصت‌های موجود استفاده کند، درب دوستی باز نماید، ارتباط بر قرار سازد و در خدمت به امر مبارک و جامعه هم‌کاری دیگران را جلب نماید. افرادند که باید تصمیمات متّخذه از سوی هیئت‌های مشورتی را به مرحلۀ عمل در آورند.

تشویق و ترغیب به ابتکار فردی یکی از وظایف فوق‌العاده مهمّ اعضای هیئت معاونت است، وظیفه‌ای که می‌توانند با کمک مساعدین خود که باید آنها را با دقّت انتخاب کرده و آموزش و پرورش دهند، عملی سازند. این کار مستلزم تشویق مداوم احبّا، یاد‌آوری شجاعت قهرمانان و جان‌بازان امر مبارک و تأکید بر اهمّیّت متجلّی ساختن شکوه و عظمت تعالیم الهی در حیات روزمرّۀ فردی است. به علاوه مستلزم این است که با شور و هیجان و به نحوی مؤثّر از احبّا خواسته شود که دائماً بکوشند که سبب اتّحاد و اتّفاق باشند، نفوس مستعدّه را به امر الهی جذب نمایند، آنها را تبلیغ کنند، ایمان‌شان را تقویت نمایند و آنان را به ساحل بحر ایقان ره‌نمون گردند. انجام این وظیفه مستلزم ایجاد اطمینان به مواهب الهی و تبدیل خوف و تردید به شهامت و استقامت است. در این مسیر، اعضای هیئت معاونت و هم‌چنین نفوسی که معاونین به آنها خدمت می‌کنند باید ضعف خود را فراموش کنند و متّکی به تأییدات الهیّه باشند و مضافا چنین ایجاب می‌کند که احبّا را در مجهودات‌شان برای توسعهء قابلّیّت خود برای خدمات مؤثّر، هم‌راهی نمایند.

اهمّیّت نقش مؤسّسات آموزشی در توسعۀ این قابلیّت‌ها به حدّی است که هر چه در مورد آن تأکید شود مبالغه نخواهد بود. اعضای هیئت معاونت باید از این وسیلۀ نیرومند برای تبدیل ایمان بی‌تحرّک به شور و شوقِ تبلیغ استفاده کنند و اشتیاق حاصله را در مجاری مجهودات سیستماتیک به جریان در آورند. در ارتباط با این فعّالیّت سیستماتیک است که پرورش حسّ ابتکار صحیح فردی و تشویق اقدام متّحدانۀ جمعی، دو هدف تکمیلی مورد توجّه دائمی اعضای هیئت معاونت را تشکیل می‌دهند.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که تمام مؤسّسات امری در طیّ این ایّامِ عصر تکوین با آن مواجه هستند توسعۀ جوامع محلّی است، جوامعی که وجه مشخّصۀ آنها مدارا و محبّت است و یک ارادۀ جمعی هدف‌مند هادی آن است. این چنین جوامعی محیطی فراهم می‌سازند که در آن قابلیّت‌های تمام اجزای آن جامعه اعمّ از زنان، مردان، جوانان و کودکان رشد و تکامل یافته و توانایی‌هایشان از طریق اقدامات متّحد افزایش می‌یابد.

در قلب جامعه باید یک محفل روحانی محلّی قوی مشغول فعّالیّت باشد. وقتی جامعه‌ای از موهبت چنین مؤسّسه‌ای بهره‌مند است، اشتراک مساعی بین اعضای هیئت معاونت و محفل محلّی موجب ایجاد پویایی یک حیات پرنشاط و فعّال می‌گردد که سبب تقلیب روحانی و رشد سیستماتیک می‌شود. این دو مؤسّسه در عین حال که هر یک در قلم‌رو خاصّ خود عمل می‌کند توأماً فضایی برای یادگیری و رفتار صحیح ایجاد می‌کنند که مشخّصه‌اش صبر و بردباری در برابر اشتباهات می‌باشد. آنها محیطی آکنده از وحدت فکر و عمل که فارغ از انتقاد بیش از حدّ، غیبت، اختلاف و مشاجره است و در عین حال بیان نگرانی‌ها از جانب هر یک از احبّا را استقبال می‌نماید، ایجاد و ابقا می‌کنند. با مشاورۀ حکیمانه و حمایت محبّت‌آمیز، دوستان را آموزش می‌دهند تا به تصمیمات محفل توجّه نمایند و رفتار خویش را با مقتضیات حیات هماهنگ جامعه وفق دهند.

یکی از جنبه‌های اساسی آن فرهنگی که این دو مؤسّسه در ایجادش می‌کوشند، نگرشی متفاوت در برابر مسائل مادّی است. حیات بهائی، اعمّ از فردی و اجتماعی، باید با روحیّه سخاوت‌مندی توأم باشد. اعضا هیئت معاونت این روحیّه را از طریق آموزش اعضای جامعه راجع به صندوق‌های مختلف امر الله و ایجاد اشتیاق در احبّا برای پرداخت فداکارانۀ تبرّعات تقویت کرده و به آنان کمک می‌کنند که از اثرات آزادی‌بخش این فداکاری بهره‌مند شوند.

هم عضو هیئت معاونت برای صیانت و هم عضو هیئت معاونت برای ترویج خود را مسئول می‌دانند که همۀ اجزای مختلف جامعه مطمئنّاً مورد توجّه کافی قرار گیرد. آنها مراقبت می‌نمایند تا در جامعۀ بهائی موانع جاری موجود در جوامع خارج برای شرکت زنان در فعّالیّت‌های اجتماعی، یک‌یک از میان برداشته شود. آنان عادت تحقیق و تتبّع و روحیّۀ بردباری و مدارا را که لازمهء شکوفایی آن است در بین احبّا پرورش می‌دهند. آنها حیاتی بودن امر تربیت روحانی کودکان را در مدّ نظر کلّیّۀ افراد قرار داده و با تمام قوی در تأسیس و ابقای کلاس‌های کودکان می‌کوشند و با اطمینان کامل به قابلّیّت جوانان برای خدمات دلیرانه به امر مبارک آنها را مساعدت می‌نمایند تا به عنوان عوامل حیاتی برای توسعۀ امر الله و تقلیب اجتماعی در اجتماع، استعدادهای بالقوّۀ خویش را به طور کامل به حیّز عمل در آورند.

بدیهی است که چنین مجموعۀ سنگینی از مسئولیّت‌ها نمی‌تواند توسّط یک یا دو فرد در ارتباط با تعداد فزایندۀ جوامع محلّی به درستی اجرا شود و در اینجا است که اهمّیّت آزادی که به اعضای هیئت معاونت داده شده آشکار می‌شود: آزادی در انتخاب مساعدینی برای انجام خدمات وسیع گوناگون، راهنمایی آنها و نظارت دوستانه بر فعّالیّت‌های آنها. فعّالیّت اعضای هیئت معاونت در بسیاری از اوقات در جوامعی انجام می‌شود که از رهبری یک محفل روحانی بالغ برخوردار هستند. در جامعه‌ای که محفل روحانی آن در مراحل بسیار اوّلیّۀ بلوغ خود باشد نقش مساعدین در ارتقای تشکیل گروهای مطالعه، جلسات دعا، کلاس‌های آموزش روحانی برای کودکان و ضیافت نوزده‌روزه حتّی حسّاس‌‌تر است. مضافاً، اعضای هیئت معاونت به تقویت محافل روحانی محلّی توجّه می‌کنند و به آنها کمک می‌نمایند تا هنر مشورت را به خوبی فرا گیرند، در تصمیم‌گیری حسّ اعتماد پیدا کنند، در کمال شهامت به اصول متمسّک باشند و بیاموزند چگونه احبّا را در اقدامات متّحد به حرکت آورند.

این برداشت چالش‌انگیز از مجهودات اعضای هیئت معاونت مستلزم احترازی است بنیادی از فرضیه‌های ناقص در بارۀ نظام اجتماعی که در جهان امروز تعیین‌کنندۀ تئوری و کاربرد اداری می‌باشد. زیرا هدف این برداشت دمیدن مفهومی روحانی در تمام امور، اعمّ از فردی و گروهی می‌باشد، تقدّس را در قلب حیات جامعه قرار می‌دهد و آن را نقطهء عطف تمام افکار و اعمال می‌سازد. قوای مکنونه در یک جامعۀ متّحد بهائی — هر قدر آن جامعه در ابتدا کوچک باشد، و هر قدر امکانات مادّیش محدود باشد — بسیار عظیم است. همین طور تأییدات نازله بر اعضای هیئت معاونت و مساعدینی نیز که با از خودگذشتگی خود را وقف ظهور و بروز این قوای مکنونه می‌نمایند وسیع است.